گردشگری ایران در خشکسالی است و رونق آن فقط با تصمیمات مناسب ایجاد می گردد
به گزارش آفتاب صبا، ایرنا/ براساس سخنان رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی، گردشگری ایران در خشکسالی است و رونق آن فقط با تصمیمات مناسب ایجاد می گردد.
رونق و شکوفایی توریستی دریایی یکی از اولویت های دولت و وزارت میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی است. در اسناد توسعه بر دو بخش به موضوع تحول دریامحور و تحول توریستی دریایی تاکید شده است؛ اما توسعه توریستی دریایی احتیاجمند نقشه راه و احصای محورهای اصلی همکاری در راستای برنامه محور شدن آن است که همکاری مستمر دو بخش خصوصی و دولتی را می طلبد.
تعامل و هماهنگی سطوح مختلف دولت مهمترین رهیافت توسعه توریستی دریایی است و همزمان که اسناد بالادستی تدوین می گردد؛ از طرفی اقدامات عملیاتی و اجرایی باید انگیزه سرمایه گذاران بخش خصوصی را تقویت کند و همزمان پویایی توریستی دریایی را به جریان بیاندازد.
وزیر میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی در سفر به استان هرمزگان و بازدید از سواحل، جزایر و زیرساخت های توریستی این استان، سواحل و جزایر ایران و ساکنان این منطقه ها را برخوردار از بستر و ظرفیت بالا برای رونق توریستی دریایی دانست و بر ضرورت تدوین برنامه هدفمند، نقشه راه و تببین محورهای همکاری با سایر سازمان ها و بخش های خصوصی برای توسعه توریستی دریایی در استان های شمالی و جنوبی تاکید نمود.
توریستی دریایی احتیاجمند الگوی قانونی
سیامک مرندی پیرامون اینکه توریستی ایران در خشکسالی است و رونق آن فقط با تصمیمات مناسب ایجاد می گردد، گفت: وظیفه این شورا ایجاد هماهنگی و رفع اختلافات احتمالی میان دستگاه های مرتبط است. البته هنوز خیلی از مجموعه ها شناخت کاملی از شورای عالی صنایع دریایی ندارند و حتی نام آن را هم نشنیده اند و اطلاعی هم ندارند که چه یاریی می تواند انجام دهد، گاهی که مباحث بین وزارتی و حل نشدنی در حوزه مرتبط با صنایع دریایی پیش بیاید مسائل در شورا مطرح می گردد و شخص رئیس جمهور به عنوان رئیس این شورا یا معاون اول رئیس جمهور رایزنی و مساله حل می گردد.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی گفت: تحرک و توسعه توریستی دریایی احتیاجمند رویه شفاف و الگوی قانونی و ثابت است و رونق آن مطمئنا باعث رشد و رونق صنعت ساخت شناورهای دریایی با معینات خاص و مورد احتیاج است؛ دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی آمادگی دارد هر یاری و هماهنگی که برای توسعه این بخش از توریستی و اصلاح قوانین احتیاج است در کنار وزارت میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی انجام دهد تا سرمایه گذار هم جذب گردد.
مرندی گفت: توریستی ایران و عمان در دولت دوازدهم راه اندازی اما فقط یک بار رفت و آمد انجام شد. اکنون هم این مساله مطرح است، فقط راه اندازی مهم نیست، توسعه دستوری و بخشنامه ای فایده ندارد. باید فضایی ایجاد گردد که به صورت اتوماتیک این روابط توسعه پیدا کند و دائم به پیش برود.
وی اظهار داشت: احتیاجسنجی و معرفی جاذبه عامل اصلی روابط تجاری و توریستی میان دو منطقه است. باید احتیاجهای توریستی که به ایران سفر می نماید شناسایی گردد و بر همان اساس خدمات طراحی و ارائه گردد.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی گفت: امنیت، اولین عاملی است که یک توریست، یک بازرگان یا سرمایه گذار برای سفر، سرمایه گذاری و توسعه روابط کاری خود در نظر می گیرد، بعد از آن به جاذبه و زیبایی مقصد سفر توجه می نماید.
مهارت لنج سازی سنتی برای بسیاری از توریستان مجذوب نماینده است
مرندی درباره تنوع و مجذوب نمایندهیت صنایع دریایی و توریستی دریایی گفت: مهارت کشتی سازی و لنج سازی سنتی ایران یکی از ظرفیت های صنایع دریایی است که برای بسیاری توریستان می تواند مجذوب نماینده باشد. میتوان بر همین مبنا تورهای بازدید و آشنایی با این هنر-صنعت برنامه ریزی کرد. محیط زیست دریایی یکی دیگر از جاذبه های مربوط به دریاست که در توسعه توریستی دریایی موثر است. متاسفانه در توسعه توریستی در کشور ما به حفاظت از این منابع طبیعی کم نظیر توجه نشده و آثار تخریبی آن بیشتر از مزایای فرهنگی و مالی آن به وضوح بچشم می خورد.
در کنار توریستی داخلی وجود توریستان خارجی که با فرهنگ توریستی آشنا هستند و اصول حرفه ای توریستی را رعایت می نمایند لازم است تا این فرهنگ به عنوان مهمترین عامل توسعه میان توریستان ما هم رواج پیدا کند. زیستگاه های طبیعی حاشیه منابع آبی یا اعماق آن مانند دریاها، رودخانه ها، تالاب ها و سدها که جاذبه های طبیعی و آکواریوم های طبیعی محسوب می شوند، برای جذب توریست مناسب است.
ضرورت مطالعات آمایش سرزمین برای توسعه توریستی
مرندی بر ضرورت مطالعات آمایش سرزمین برای برنامه های توسعه توریستی تاکید نمود و گفت: مطالعات کنونی کامل نیست. به همین علت بخش های مختلف صنایع غیرمتجانس و ناهمگون است. با آمایش سرزمین این ناهماهنگی رفع می گردد. مطالعات و آمایش نباید زیاد طولانی باشد و به سرعت باید وارد مرحله اجرا گردد، اگر بعد از 5 سال اجرا نگردد، نشان از ضعف در اجراست. بطور مثال بندر چابهار به عنوان یکی از منطقه ها راهبردی با ویژگی های خاص طبیعی، تاریخی و صنعتی به علت عدم توجه به مطالعات آمایش سرزمین دچار توسعه ناقص و آسیب زا شده است.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی گفت: برنامه مدیریت یکپارچه سواحل (ICZM) از سال 1380 شروع شد و آنالیز هایی هم انجام گرفت، اما باید از روی کاغذ و بایگانی خارج و در استان ها و منطقه ها دریایی و پیاده سازی گردد تا مسئولان استانی آن را اجرایی نمایند. در این برنامه موضوع توریستی، پس کرانه و وسعت حاشیه ساحل معین شده، اینکه تا چه محدوده ای ساخت وساز گردد و حریم کجا محسوب می گردد، کاملا مشخص شده؛ مثلا امواج طوفانی مونسون دریای جنوب به زیرساخت هایی که احداث می گردد، آسیب نزند. یا در شمال کشور جذر و مد آب دریا آسیب های زیادی به تاسیسات ساحلی زد زیرا برنامه های توسعه بدون پیش بینی و مطالعه صورت گرفته بود.
سواحل را از بین نبریم
مرندی با بیان اینکه ایران 7 استان ساحلی-دریایی دارد، اظهار داشت: این استان ها برای توسعه توریستی دریایی هستند، استان های گلستان و مازندران به خاطر سرسبزی ظاهری و منابع طبیعی جز استان های غنی، اما از نظر محرومیت مالی با استان سیستان و بلوچستان در یک رده قرار دارند، ظاهر سرسبز ملاک نیست. در این منطقه ها اگر به سایر ظرفیت ها، جاذبه ها از تنوع فرهنگی از خوراک و پوشاک تا صنایع دستی از محیط زیست تا صنایع دریایی مطابق با مطالعات و آمایش برنامه ریزی و توسعه صورت می گرفت شرایط مالی مردم بهتر از اکنون بود.
ضرر تخریب منابع در استان های شمالی از عایدی حاصل شده در این منطقه ها بسیار بیشتر است، تغییر کاربری زمین های کشاورزی و شالیکاری های این منطقه ها و تبدیل به ویلا الان مشهود شده، برنج باکیفیت ایرانی در حال از بین رفتن است. فقط محصول نیست یک فرهنگ وتمدن و بی شمار آیین پشت برنج کاری مردمان شمال است که باید از همه این میراث حفاظت گردد.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی گفت: ریزه کاری و پیچیدگی صنعت توریستی زیاد است و به مطالعه، هوشمندی، ابتکار و شهامت احتیاج دارد. باید با یک راهبرد شجاعانه برای احداث تاسیسات توریستی وارد دریا شویم و سواحل را از بین نبریم. حتی اگر قرار است هتل و ویلا ساخته گردد جزایر مصنوعی ایجاد کنیم باید در دریا محلی را متمرکز ایجاد و این تاسیسات را آنجا احداث کنیم، نه اینکه جنگل و ساحل را از بین ببریم.
مرندی با بیان اینکه توریستی ایران در خشکسالی قرار گرفته گفت: نه فقط در این دو سال شیوع کرونا، بلکه پیش از آن هم در رونق توریستی و جذب توریست دچار مشکل بودیم. رونق و آبادانی صنعت توریستی با تصمیمات و سیاست گذاری های مناسب ایجاد می گردد.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی گفت: بی توجهی و ضعف مدیریتی در حوزه توریستی باعث شده بسیاری کشورهای همسایه برای خود فرصت ایجاد نموده و تعداد زیادی توریستان ایرانی را به سوی خود جذب می نمایند وگرنه این کشورها جاذبه های شگفت انگیزی ندارند، اما با روانشناسی و احتیاجسنجی فضای شادی و سرگرمی برای توریست طراحی کردند و عایدی توریستی خود را در این سالها افزایش دادند.
بی تردید می توانیم بدون تغییر در سیستم و شرایط قانونی و عرفی خود، فضای مورد احتیاج توریستی را با قوانین و اصول کشور منطبق و توریست داخلی را حفظ و توریستان خارجی را جذب کنیم و سهم صنعت را از بازار توریستی منطقه افزایش دهیم، اما در گام اول باید گلوگاه ها و نقاط چالش آفرین دفع توریست را شناسایی کنیم.
مرندی توضیح داد: توریست حرفه ای کدهای اخلاقی توریستی را به خوبی می شناسد و در کشورهای مقصد رعایت می نماید، به عرف های اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی جوامع محلی احترام می گذارد. توریستان خارجی وقتی به شهرهای مختلف ایران سفر می نمایند، کاملا با مقررات، ارزش ها، آداب اجتماعی و فرهنگی مردم شهر همگن می شوند. بجز تفاوت در چهره و زبان، به قدری قالب رفتار اجتماعی فرهنگی شبیه به خود می گیرند که گاهی تفکیک آنها کار ساده ای نیست.
تفاوت مفهوم و مبانی گرشگر و توریستی با مسافر و سفر
مرندی گفت: برای توسعه صنعت توریستی و افزایش جذب توریست، علاوه بر تبیین مفهومی از توریست و توریستی باید ظرفیت های موجود کشور ارزیابی گردد بعلاوه باید به محدودیت ها و مسائلی که بر توسعه صنعت توریستی تاثیر منفی دارد، نیم نگاهی داشته باشیم. از طرفی وزارت خانه تازه تاسیس میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی باید در ساختار خود تجدید نظر کند این ساختار باید براساس اهداف سازمانی طراحی گردد و به صورت شفاف اهدافش در برنامه های توسعه توریستی مطابق با اسناد بالادستی را معین کند.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی اعلام کرد: برداشتی که در کشور از توریست و توریستی است بیشتر در قالب مسافر است؛ هر مسافری را توریست می دانند در صورتی که تعاریف کاملا فرق دارد؛ بطور مثال اتوبوس دریایی مسافر را فقط جابه جا می نماید، آنها الزاما توریست نیستند؛ توریست روندی را سیر می نماید که برنامه های خاص و حمایت های لازم خود را می طلبد.
راهنمای توریستی باید تاریخ دان و جامعه شناس باشد
مرندی گفت: با همه ظرفیت و محدودیت ها باید به مقدار ای فضا برای توسعه گونه های متنوع توریستی فراهم گردد که توریست متناسب و علاقمند از بازار هدف آن به سوی ایران جذب گردد. توریستی حرفه ای تابع تحولات و رویدادهای سیاسی نیست. حتی در زمان جنگ، توریستان به اصفهان و شهرهای توریستپذیر ایران می آمدند.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی گفت: با همه ظرفیت هایی که ایران از آثار تاریخی تا جاذبه های طبیعی دارد، برای بازاریابی توریستی کار چندانی انجام نشده است. ما در جذب توریستان خارجی کمترین اثر را داشتیم، بیشتر این چند میلیون توریست ورودی سالانه خودجوش و براساس علاقه و مطالعات خود، به ایران سفر کردند.
مرندی اضافه نمود: توریستی صنعتی حساس و پیچیده است که باید بر روی همه اجزا و ارکان روندها و فرایندهای آن، مطالعات راهبردی دقیق و علمی انجام گردد. آموزش همه اجزای صنعت توریستی از جامعه محلی، راهنمایان توریستی تا فعالان و مدیران تاسیسات توریستی و سیستم حمل و نقل در توسعه صنعت توریستی بسیار مهم است.
وی اظهار داشت: راهنمای توریستی (خروجی) هم باید مولفه های فرهنگی تاریخی کشور مقصد را به خوبی بشناسد، بطور کلی یک ضعف عمده در بخش آموزش و توانمندسازی ارائه دهندگان خدمات به توریستان وجود دارد، اگر به توسعه توریستی می اندیشیم باید با دوره های تخصصی و حرفه ای این نقاط ضعف در زنجیره تامین خدمات توریستی رفع گردد.
مرندی تاکید نمود: راهنمای توریستی (ورودی) علاوه بر توانایی مدیریت و هماهنگی یک گروه توریست، باید دانش و تخصص لازم برای معرفی جاذبه های فرهنگی، طبیعی، تاریخی و هنری آن منطقه را مستند و دقیق داشته باشد؛ باید تاریخ دان، جامعه شناس و جغرافیدان باشد و به مهارت و فن بیان تاثیرگذار مجهز باشد.
توسعه توریستی احتیاجمند سرمایه گذاری است نه حرف و سخن
مرندی گفت: دولت و وزارت میراث فرهنگی برای توسعه توریستی و جذب توریستی باید سرمایه گذاری و هزینه کند. جذب توریست به حرف و سخن نیست، برای جذب توریست خارجی و حتی توریستان داخلی، باید بسته های حمایتی طراحی و عرضه گردد.
وی گفت: با این شرایط و کیفیت خدمات توریستی و نبود بسته های حمایتی و تسهیلات سفر، باید به توریستان داخلی حق داد؛ یک توریست ایرانی وقتی با دوسوم هزینه سفر به یکی از جزایر جنوبی می تواند به کشورهای همسایه یا جنوب شرق آسیا سفر کند و خدمات بهتر و باکیفیت تر دریافت نمایند علاوه بر آن به سهولت به بازارهای خرید با تخفیف های مناسب هم دسترسی دارد، توریستی خارجی را ترجیح می دهد.
رئیس دبیرخانه شورای عالی صنایع دریایی شرح داد: دولت می تواند با ارائه بسته های حمایتی و اجرای برنامه های متنوع فرهنگی و هنری در چهارچوب قواعد عرفی و قانونی ایران از توسعه توریستی داخلی حمایت کند که انتظار می رود با ارتقا و تثبیت جایگاه میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی از سازمان به وزارتخانه عملکرد متفاوت تری را ببینیم، زیرا اختیارات و اعتبارات بیشتری نسبت به گذشته دریافت می نماید.
منبع: همگردی