واکنش پدر همسر مهناز افشار به مهاجرت سلبریتی ها به خارج از کشور - آفتاب صبا

به گزارش خبرنگاران، فارس نوشت: محمدعلی رامین معاون مطبوعاتی دولت دهم به سئوالاتی درباره پدیده مهاجرت و سلبریتی ها پاسخ داده است:

• نظر شما درباره مهاجرت چهره ها، از ورزشکار و داور و شطرنج باز تا هنرپیشه و مجری تلویزیونی به خارج از کشور چیست؟

- پدیده مهاجرت، یک سکه دو رو است؛ از یک طرف ناشی از نبرد بی امان تبلیغاتی دشمنان علیه کشورمان برای فرسایش سرمایه اجتماعی ماست و از طرف دیگر، نشانه دنیاگرایی ایرانیان است که فراتر از مرزهای جغرافیایی تنفس می نمایند و افق نگاهشان وسیع تر از سرزمین پدرانشان است و حضورشان در هر کجای دنیا، به مرور زمان، باعث شکل گیری هسته های انسانی با هویت فرهنگ ایرانی خواهد شد.

• اما با مشاهده بسیاری از نشانه ها، این دیدگاه شما بر واقعیات منطبق نیست و سوال برانگیز است...

- متوجه ابهامات پیش آمده در ذهن شما هستم...

• پس لطفاً بفرمایید، وقتی سلبریتی ها که غالبا به صورت قهر از کشور خارج می شوند و بعضاً در خدمت رسانه های بیگانه و زیر پرچم بیگانگان قرار می گیرند، چگونه ممکن است، خودشان موجب شکل گیری هسته هایی با هویت ایرانی بشوند یا به چنین هسته هایی نزدیک بشوند؟!... اصولاً آنها قبل از خروج از کشور، با هویت ایرانی خودشان فاصله گرفته بودند...

- بحث مهمی است که تا به حال کمتر مورد آنالیز قرار گرفته؛ بنابراین در اینجا برخی از زوایای موضوع را با شما در میان می گذارم تا بعداً با دقت و جامعیت بیشتری مورد مطالعه و بحث کارشناسی قرار بگیرند:

نکته اول این که سالانه ده ها هزار نفر با انگیزه های شخصی کاملاً متنوع، مهاجرت می نمایند که گاهی تعدادی چهره مشهور هم در میان آنها دیده می گردد که غالباً آنها هم دلائل شخصی خاص خود را دارند، هر چند رنگ و لعاب سیاسی به آن بدهند.

دوم این که در این ماجرا، هر چند خود مهاجران اغلب با ساده انگاری و خیالات موهوم، سرنوشت خود را به دست آرزوها می سپارند، اما نباید ما نیز همه چیز را مقطعی نگاه کنیم و صرفاً ظاهر قضایا را در نظر بگیریم و چشم اندازهای آینده را از نظر دور بداریم.

سومین نکته مهم این است که ترک دیار توسط هر هموطنی و به هر بهانه ای، همواره با یک احساس دوگانه همراه است، یکی دل کندن از بخش عمده داشته ها و ریشه ها و پیشینه هاست و دیگری دل بستن به آن چه نامأنوس و نا آشناست...

نکته چهارم؛ این افراد که تا قبل از کوچ کردن از وطن، هیچ شناخت واقعی از محیط جدید خود نداشته و حدبیشتر در حد یک مسافرت تفریحی یا گزارشات آشنایان، اطلاعاتی سطحی را مبنای تصمیم خود قرار داده اند، خودشان هم نمی دانند که در شرایط غیر قابل پیش بینی غربت، چگونه رفتار خواهند کرد.

پنجمین نکته این که، بعد از مهاجرت و دل کندن از میهن، وقتی به مرور زمان، واقعیت های ناخوشایند، گریبانگیر زندگی روزمره افراد شد، اندک اندک حس نوستالژیک خیالی قبل، زائل می گردد و احساس خلاء و رنج غربت و تنهایی بر ذهن و روان اشخاص مستولی می گردد؛ آن چنان که هر کسی برای فرار از تنهایی و دوری از بیهودگی و نیفتادن در انواع باندها و دام های تباهی، به دنبال نجات خود و یا یاری به هموطنانش، به همدیگر نزدیک می شوند...

• این هایی که ما می شناسیم، افرادی خود محور هستند که اگر هم صحبت از مردم می نمایند، برای جذب و جلب حمایت آنها نسبت به خودشان است، نه این که در صدد حمایت از مردم باشند.

- حتی اگر خصلت بسیاری از اشخاص همین باشد، اما در دیار غربت، ناگزیرند تا در عمل نشان بدهند که واقعاً مردمی هستند؛ از طرف دیگر، همین ارتباطات در یک فرایند زمانی سیال که ممکن است حتی از نسلی به نسل های دیگر منتقل گردد، با انگیزه هایی کاملاً مغایر با احساسات کنونی، در اطراف و اکناف دنیا، منجر به پدیده هسته های ایرانی خواهد شد و تعجب نکنید که وجود همین هسته ها در پیوند با سایر اقلیت های ساکن، بعد از این روزگار هیجانی امروز، از ضروریات گام دوم انقلاب اسلامی ارزیابی خواهد شد و بستری برای تحقق تمدنی نوین در عرصه دنیا می شوند.

• یعنی شکل گیری هسته های ایرانی به این سادگی که شما بیان می کنید، اتفاق می افتد؟ و دولت های مخالف ایران و گروه های نژادپرست غربی ضد ایرانی مانع آنها نخواهند شد؟

- حتماً آنها مانع تراشی ها و دشمنی های خود را بکار خواهند گرفت و اتفاقاً هرچه مخالفت ها و خصومت ها و تحقیرها و توهین های نژادپرستانه و انواع تخریب ها و آزارهای رسانه ای بیشتر باشد، تحقق پیوندهای ایرانیان با همدیگر و با دیگر اقلیت های مهاجر بیشتر می گردد.

• بسیاری از این مهاجران که معمولاً در کشور خودشان هم کوشش می کردند تا همرنگ جماعت غرب بشوند، چطور ممکن است در سرزمین آرزوهایشان، تغییر گرایش دهند و به هویت ایرانی و فرهنگ ملی پدرانشان بر گردند و یا با سایر اقلیت های مسلمان مهاجر پیوند بخورند؟

- عرض کردم که این تحولات ذهنی و فکری و رفتاری، یک فرایند زمانبر است و دفعتاً پیش نمی آید. حوادث سیاسی منطقه ای و دنیای، اتفاقات پر تعارض اجتماعی و فراز و فرودهای اقتصادی، در تسریع یا تعویق این تحولات فکری و رفتاری مهاجران، مؤثر خواهد بود.

فراموش نکنیم که وقتی افرادی، فارغ از درگیری های فرساینده رسانه ای در داخل، با انبوهی از مسائل شخصی و خانوادگی و اجتماعی در غربت روبرو بشوند، غالباً روحیات و حساسیت هایشان تغییر خواهد نمود و نگاهشان به کشورشان از راه دور، نگاهی کاملاً دگرگون و متفاوت خواهد بود.

ضمن این که هوشمندی افراد شاخص مهاجر در تشخیص موقعیت ها و بهره گیری از منافع مشترک ایرانیان در همگرایی با سایر مهاجرین، حتماً معین نماینده خواهد بود.

• تجربه چهل سال گذشته نشان داده که دولت های متخاصم غربی، معمولا مهاجران مسلمان، بویژه ایرانیان را برای مقابله با منافع ملی کشورهای مادر بکار گرفته اند؛ حالا چرا باید جریان در آینده برعکس بگردد؟

- سخن شما درست است؛ اما آیا نمی توان انتظار داشت که تجربه چهل ساله اول، درس و عبرتی آموزنده برای چهل ساله دوم بگردد؟ ضمناً فقط تعداد خیلی کمی از مهاجران، خودشان را در اختیار دول متخاصم قرار می دهند و بیشتریت قریب به اتفاق آنها مشغول زندگی شخصی خود می شوند و در انزوای اجتماعی، روزگار می گذرانند و البته تا پیش از این، بیشتر آنها یا در فرهنگ جوامع غربی غرق شده اند و یا با آن سازگاری نشان می دهند.

• به جز این تجربه چهل ساله، شما چه عواملی را برای تغییر نگرش مهاجران ایرانی در جهت تشکیل هسته های مشترک المنافع، مؤثر می دانید؟

- فعلاً فهرستی از این عوامل تحول آفرین را، عرض کنم که هر کدام در جای خود قابل توضیح و بسط هستند:

1= تغییر سیاست خارجی جمهوری اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی که آثار غیرقابل پیش بینی بر شرایط منطقه و رفتار غرب خواهد داشت و ایرانیان را از ملتی همواره متهم و همواره جوابگو به مردمانی پرسشگر در عرصه دنیا تبدیل خواهند کرد.

2= افول ابرقدرتی آمریکا و تزلزل رابطه آن با اروپا، که تغییرات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی فراگیری را بنیان می گذارد.

3= ایرانیان که بعضاً افرادی برجسته، متخصص و نخبه علمی هستند، با تجربه آموزی از سایر ملل، به ویژه غربی ها، چه بسا از این پس، به گسترش منافع جمعی خود در کشورهای محل سکونت خویش روی آورند.

4= آشنایی با مهاجران سایر کشورهای اسلامی که در شرایط بحرانی و جنگ و اشغال کشورهایشان آواره شده اند و حالا در شرایط مشابهی با ایرانیان قرار دارند، ذهنیت بسیاری از مهاجران ایرانی را نسبت به مملکت اسلامی خود تغییر خواهد داد.

5= بهره گیری از شبکه های اجتماعی در شکست انحصار رسانه های فراگیر و مسلط، نقشی بسیار معین نماینده در اصلاح شرایط کنونی و استقلال عمل مهاجران ایرانی خواهد داشت.

6= سلبریتی های هنری و غیره نیز در جای خود، بعد از مدتی تجربه اندوزی، نقشی تازه را برای عزت و اقتدار و اعتبار ملی ایرانیان برعهده خواهند گرفت.

• ممکن است همین نقش سلبریتی ها را برای ما کمی روشن تر بیان کنید؟

- ببینید، در شرایط کنونی وقتی کسانی با تلخکامی و دلخوری از رفتار برخی رسانه ها یا مدیران و مسئولان، قهر می نمایند، طبیعتاً مورد استقبال دشمنان ایران قرار گرفته و چند صباحی مورد بهره برداری قرار می گیرند و با دشمنان مملکت خودشان به یک نوع تفاهم و منافع متقابل می رسند. یک طرف بخاطر احتیاج اقتصادی یا رفاه بیشتر یا شهرت و اعتبار رسانه ای، پول و اقامت و رسانه و کار می خواهد، طرف دیگر هم، همین ها را در اختیارش می گذارد تا در راستای اغراض سیاسی و اقتصادی خودش، علیه منافع ملی ما نقش آفرین باشد.

این همکاری، معمولا تحمیلی و موقتی است، زیرا این افراد با روحیه شنماینده ای که دارند، در کشور خودشان هم سیاسی نبودند و هرگاه تحت تأثیر سیاسیون غرب زده عمل کردند، آسیب دیدند؛ پس بطور طبیعی، بعد از مدتی نسبت به توقعات فزاینده کارفرمایان خود عکس العمل نشان خواهند داد؛ هرچند در ابتدای هجرت، بتوانند علائق و دلبستگی های خانوادگی، خویشاوندی، قومی و ملی خود را سرکوب نمایند، اما این ماه عسلها دیر یا زود، در ذهن و ضمیر آنها تمام می گردد.

فعلا یکی از سیاست های روشن کارفرمایان آنها این است که ابتدا سعی نمایند تا اغلب این چهره ها را بطور جمعی در مجامع و رسانه ها نشان بدهند تا کثرت این نیروها را به رخ مخاطب بکشند؛ همین ارتباط کاری سلبریتی ها باهم، یک نوع همبستگی را میان آنها شکل می دهد که برای کارفرمایان بعداً از چند جهت خطرآفرین خواهد بود.

• چه خطری؟

- یک نوع همبستگی صنفی میان آنها ایجاد می گردد که توقعاتشان را از کارفرما افزایش می دهد؛ از آن جمله، دیگر به هر خواسته ارباب تمکین نمی نمایند؛ با یکدیگر احساس همدردی خواهند کرد؛ چون در همان سرزمین ها نیز به عنوان ایرانی محبوبیتی کسب می نمایند، هم بطور ناخواسته، خنثی نماینده سیاست ایران ستیزی اربابان می شوند و هم نادانسته همبستگی ملی را میان هموطنان مهاجر و هوادار خود شکل می دهند و دردها و مسائل هموطنان ساکن در آن دیار را بازتاب خواهند داد؛

به همین دلیل، به منظور کسب وجهه مستقل از سایر گروه های اجتماعی آن کشور، به فکر بازیافت هویت فرهنگی- ملی خود می افتند و اندک اندک، میان نخبگان علمی و فرهیختگان هنری و برگزیدگان ورزشی و صاحبان سرمایه و غیره، برای نخستین بار در تاریخ، بخش های عمده ای از جغرافیای زمین شاهد کلونی های ایرانی خواهد بود.

• چرا انتظار دارید که چنین اتفاقی برای سلبریتی های ما در غرب بیفتد؟

- اجازه بدهید تا برای تقریب ذهن، چند نکته دیگر را یادآوری کنم:

اول؛ هنگامی که بهره برداری از این چهره ها برای مخاطبان، تکراری و کم اثر شد و از طرف دیگر، آنها پل های پشت سرشان را خراب شده دیدند، رفتار کارفرمایان با آنها تغییر می نماید و غرورشان ورشکسته می گردد.

دوم؛ گاهی کارفرمایان با یک معامله سیاسی در سطوح بالا یا تغییرات سیاسی-اقتصادی، کارگزاران و خدمتکاران خود را ناگهانی حذف می نمایند یا آنها را به آرشیو می سپارند؛ در این گونه شرایط،

تجربه های سیاه و سنگین، اندک اندک سلبریتی ها را بسیار آزار خواهد داد؛ وقتی طعنه ها و توهین ها و تحقیرها و سوءاستفاده ها، در خلوتکده ها و پشت صحنه ها، غیرقابل تحمل شد، احساس تنهایی و غربت و خسران و پشیمانی، رنج های شدیدی را فراروی آنها قرار خواهد داد؛ در چنین شرایطی، البته بر اساس ظرفیت روحی و روانی آنها، هرکدام عکس العمل های مختلفی خواهند داشت.

آنگاه در مواردی، انواع سرخوردگی ها و بیماری ها و مرگ های مبهم به سراغ برخی از آنها خواهد آمد.

سوم؛ وقتی رفتار غیرفرهنگی یا ضدملی آنها، با هزار دلیل کاهش یافت، مورد حمایت رسانه ها و نهادهای مستقل داخلی قرار خواهند گرفت و برقراری این گونه ارتباطات، شرایطی را که فعلاً مشاهده می کنید، دگرگون خواهد نمود.

چهارم؛ مهاجرت دلبستگان به غرب، ممکن است ابتدا تلخ و سنگین باشد، اما لاجرم باعث پالایش فضای کار برای دلبستگان به ایران می گردد و مسئولان امور، نسبت به فداییان ایران و عاشقان انقلاب اسلامی که هرگز منافع ملی را فدای منافع شخصی نکرده و نمی نمایند، قدرشناسی شایسته ای خواهند داشت.

پنجم؛ از طرف دیگر، با رفتن سلبریتی های محبوب جامعه به خارج، میدان برای شکوفایی جوانان مستعد ما در همان عرصه ها فراهم می گردد و شخصیت های تازه نفسی ظاهر خواهند شد که چه بسا بازار سلبریتی های مهاجر را به کلی کساد نمایند.