نخستین اثر ملی دانشگاه فردوسی مشهد رونمایی شد - آفتاب صبا

او ادامه داد: طی این دو سال، ثبت 151 اثر از خراسان رضوی در فهرست آثار ملی ایران به استان ابلاغ شده است که 95 مورد از آثار ثبتی ابلاغ شده مربوط به تپه ها و محوطه های تاریخی بوده است.

مکرمی فر با اشاره به تبلور هنر ایرانی در مرقعات و فراز و فرودهای آن بیان نمود: حاشیه نگاری ها در دوره تیموری کم فروغ شد اما در دوره صفوی دوباره اوج گرفت اما هیچ وقت چراغ فرهنگ و هنر این مرز و بوم خاموش نشده است، نگارگری به تذهیب تبدیل و سپس تذهیب با نگار گری ترکیب شد.

او اضافه نمود: ثبت ملی آثاری مانند خواجه اختیار منشی گنابادی، هنر خوشنویسی و خطاطی را به نام ایران تثبیت می نماید.امیدوارم با ثبت ملی این آثار، آن ها را حفظ و به نسل های بعدی برسانیم.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی به توجه ویژه دانشگاه فردوسی به مسائل فرهنگی اشاره نمود و گفت: طی چند سال اخیر جریان فرهنگی برای معرفی، حفظ و توسعه داشته های فرهنگی و هویتی این دانشگاه شکل گرفته است.

محمد کافی رئیس دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این مراسم بیان کرد: ثبت این آثار برای نسل آینده وظیفه ای است که بر عهده ما قرار گرفته است زیرا، امانتدار آیندگان هستیم. بعضی از زیبایی های خلقت از جنس زیست بوم و بعضی از زیبایی ها از جنس خلق زیبایی،توسط انسان است که ایرانیان و خراسانی ها در این موضوع باید به خود ببالند.

او ادامه داد: با توجه به شرایط فعلی و شیوع کرونا، ثبت این آثار ایجاد امید و نگاه روشن به آینده را نوید خواهد داد. امیدوار هستیم با همکاری مشترک بین دانشگاه و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی بتوانیم آثار دیگری را که در این دانشگاه وجود دارد به ثبت ملی برسانیم.

کافی بیان کرد: باید با کوشش مضاعف این آثار را در سطح آثار تاریخی بین المللی نیز به ثبت برسانیم تا از ظرفیت و اعتبار جهانی استفاده کنیم.

محمود طغرایی مدیر دفتر ثبت آثار تاریخی فرهنگی خراسان رضوی نیز اظهار کرد: تا به امروز هزار و 810 اثر تاریخی استان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده که از این میان تا به امروز 550 اثر منقول است.

او با اشاره به نسخه خطی منشآت خواجه اختیار گنابادی اضافه نمود: این نسخه با شرایط مطلوب و خوبی در کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد نگهداری شده که اکنون وظیفه نگهداری از آن بر عهده ما و موزه این دانشگاه خواهد بود.

طغرایی بیان نمود: اداره کل استان تا به امروز با سایر نهادها برای ثبت آثار ملی همکاری داشته که بر همین اساس و در تفاهم نامه ای با آستان قدس رضوی در طول دو ماه گذشته، 15 اثر نفیس این موزه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

سلمان ساکت رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: در موضوع نسخه شناسی وجود مالک معتبر در اصالت اثر تأثیر و نقش دارد.

او اضافه نمود: بخشی از این اثر توسط حمید مولوی که ملقب به پدر خراسان شناسی است به کتابخانه دانشکده الهیات اهدا و بخشی را نیز در قبال دریافت وجه واگذار نموده است. کتابخانه دانشگاه فردوسی مشهد پس از دانشگاه تهران و اصفهان بیشترین تعداد نسخ خطی را دارد.

ساکت بیان کرد: مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد پس از استعلام از مسئولان دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی دانشگاه و رؤیت این نسخه با ارزش که در سال 1348 به همراه تعداد نسخ خطی دیگر پس از خریداری در مخزن کتابخانۀ این دانشکده، نگهداری می گردد، مکاتبات خود را برای ثبت این اثر شروع کرد.

او اضافه نمود: بر همین اساس شرایط بازدید مسئولان اداره کل خراسان رضوی از این اثر گران بها فراهم شد و پس از طی چهارماه در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: این نسخه خطی دارای 16 قطعه با حاشیه و تزئینات، مربوط به دوره صفویه است که در سال 965 هجری قمری و به دست خواجه اختیارالدین جنابدی (گنابادی)، منشی شاه عباس در هرات و به زبان فارسی کتابت شده است.

او گفت: این مرقع با جلد تیماج عنابی دارای دو حاشیه شامل 18 برگ و ابعاد هر صفحه آن 29 در 19 سانتیمتر است که به صورت متن و حاشیه به نگارش در آمده است.

ساکت توضیح داد: هر صفحه این کتاب دارای پنج سطر است که حروف آن با طلا، سفیدآب و مرکب نوشته شده و فاصله بین سطرها طلا اندود و با تحریر مشکی تزئین شده است.

او ادامه داد: از دیگر تزئینات این مرقع می توان به پیشانی کوچک آمیخته به طلا و شنگرف در هر صفحه این کتاب اشاره نمود.

در خاتمه مراسم با اهدای لوحی به امضای رئیس دانشگاه فردوسی و مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی از افراد مؤثر در ثبت ملی این اثر، تقدیر شد.