آداب سنگک پختن در تهران قدیم؛ نان مخصوص برای عروس های جوان - آفتاب صبا

اردشیر آل عوض درباره پخت انواع نان سنکگ در تهران قدیم می گوید: در تهران قدیم 12 نوع نان سنگک طبخ می شد و هر نان برای صرف یک غذای خاص مورد استفاده مردم قرار می گرفت. مثلاً کسی که می خواست دیزی بخورد، سنگک مخصوص دیزی را تهیه می کرد و نان کبابی هم ویژگی های دیگری داشت. حتی آداب معاشرت در نانوایی سنگک هم با سایر فضا های عمومی تفاوت داشت. اگر فردی وارد نانوایی می شد و سلام می کرد جوابی نمی شنید. مشتری با صدای رسا می گفت شاطر دست و پنجه ات درد نکند که نانوا هم جواب می داد و آن موقع بود که سلام و علیک رد و بدل می شد. بعد از سلام و علیک هم مشتری تعداد نانی که می خواست را اعلام می کرد و چند دقیقه ای معطل می شد تا پخته شود.

نان سنگک در طبق های تهران قدیم

طبق کشی در تهران قدیم یک شغل بود. در مراسم عروسی رسم بر این بود که طبق کش ها خنچه عقد را روی طبق می گذاشتند و حمل کردند. به خاطر قداستی که عدد هفت نزد مردم داشت، طبق کش ها خنچه عقد را با هفت طبق حمل می کردند و نان سنگک در تهران قدیم به حدی حرمت داشت که یک طبق فقط به نان سنگک اختصاص داشت. آل عوض درباره این سنت قدیمی می گوید: نوع نان سنگک داخل طبق با مشخصات عروس مطابقت داشت. مثلاً برای طبق کشی خنچه عقد عروس های جوان از نان سنگک نرم و کمی نپخته استفاده می کردند و بر این باور بودند که عروس جوان، خام و نپخته است و مادرشوهر باید با او مدارا کند. برای عروسی که بار دوم ازدواج می کرد نان سنگک دو آتشه و نزدیک به رنگ قهوه ای استفاده می کردند.

منبع: همشهری