کشف هیجان انگیز ناسا در یک سیاره فراخورشیدی، عکس - آفتاب صبا

متان توجه دانشمندان را جلب می نماید، زیرا عمر کوتاهی در اتمسفر سیارات دارد. متان در اتمسفر سیاره ها، مخصوصاً سیاره های سنگی، نمی تواند در برابر تابش های ستاره ای تاب بیاورد. نور متان را تجزیه می نماید؛ درنتیجه برای این که متان به طور دائمی در اتمسفر یک سیاره وجود داشته باشد، باید به طور پیوسته فراوری شود.

منبع متان در سیارات

اگر یک سیاره سنگی متان زیادی داشته باشد، منبع آن نیز باید بزرگ باشد. این امر وجود یک منبع زیستی را محتمل می نماید. روی زمین، فعالیت های زیستی به سادگی متان فراوانی فراوری می نمایند.

متان در منظومه شمسی متداول است، اما لزوماً فراوان نیست. تمام متان های خارج از زمین، منشأ غیرزیستی دارند. برای مثال، فرایندهایی مانند سرپنتاینی شدن (Serpentinization) می توانند منشأ متان را شرح دهند.

• عایدی ماهانه 500 میلیون تومانی یک زن غیرعادی در اینترنت/ عکس

سرپنتاینی شدن یک فرایند طبیعی و غیرزیستی است شامل آب، کربن دی اکسید و کانی اُلیوین (Olivine). الیوین در زمین زیاد است و آن را روی ماه، مریخ و بعضی از سیارک ها یافته ایم. بعلاوه بعضی از مدل های شیمیایی، وجود متان را در اتمسفر غول های گازی پیش بینی می نمایند.

متان در سیاره فراخورشیدی WASP-80b

به تازگی تلسکوپ فضایی جیمز وب در اتمسفر سیاره فراخورشیدی WASP-80b، یک غول گازی با جرم نصف مشتری، گاز متان کشف نموده است. سیاره WASP-80b دور یک ستاره کوتوله قرمز با عمر 1.5 میلیارد سال می شود و 162 سال نوری از زمین فاصله دارد.

از آن جا که WASP-80b یک غول گازی است، احتمال وجود حیات، به جز بعضی انواع بسیار تخیلی آن، رد می شود. بعلاوه در سیارات گازی الیوین و فرایند سرپنتاینی شدن وجود ندارد. بااین حال، این کشف همچنان جالب است.

یک علت این است که می توانیم آن را با اتمسفر متان دار اورانوس و نپتون مقایسه کنیم. از آن جا که کشف متان در سیارات فراخورشیدی بسیار نادر است، هرگونه کشف این گاز می تواند نقشی مهم در توسعه نظریه های اتمسفر سیارات و هدایت پژوهش های آینده داشته باشد.

از آن جا که سیاره WASP-80b بسیار دور است و بسیار به ستاره خود نزدیک است (یک گردش مداری آن تنها سه روز طول می کشد)، دانشمندان از ترکیب نورهای سیاره و ستاره در هنگام عبور سیاره از جلو و پشت ستاره برای تشخیص متان استفاده نموده اند.

دانشمندان با مقایسه نور سیاره WASP-80b هنگام عبور از جلو (نمودار بالا) و پشت (نمودار پایین) ستاره میزبان، توانستند وجود متان در اتمسفر آن را تأیید نمایند.

تلسکوپ های هابل و اسپیتزر سیارات بسیار اندکی را با گاز متان در اتمسفرشان شناسایی نموده بودند. این فقدان کشف متان باعث شده بود تا دانشمندان نظریه های مختلفی را برای شرح نبود متان در اتمسفر سیارات ارائه دهند.

ابزارهای NIRCam و MIRI برای تصویربرداری فروسرخ نزدیک و میانی در تلسکوپ جیمز وب قدرت بسیار بالایی دارند و می توان انتظار داشت این تلسکوپ متان را در اتمسفر سیارات بیشتری کشف کند.

به این ترتیب، باید دید که این کشف ها چه تأثیری روی نظریات اتمسفر سیاره های فراخورشیدی می گذارند. این احتمال وجود دارد که نظریات پیشین رد شوند و متان چنان فراوان باشد که دیگر نتوانیم آن را به عنوان یک نشانگر زیستی درنظر بگیریم.

5858