مطالبات هدفمند و کاربردی کارگران آذرآب ، غول پتروشیمی دوباره جان می گیرد؟ - آفتاب صبا

گروه دانشگاه خبرنگاران- اعظم ذوالفقاری منظری؛ * جریان مطالبات کارگری طی یک سال اخیر، روند متفاوتی نسبت به گذشته به خود گرفته است. این جریان در کارخانه ها و شرکت های بزرگی مانند هپکو، هفت تپه، ماشین سازی قزوین یا بسیاری از کارخانه های بزرگ تولیدی دیگر صرفا پرداخت حقوق کارگران نیست، آنان دنبال بازگشت تولید و رونق آن در کارخانه های خود هستند.

طی یکی دو سال گذشته، سازمان خصوصی سازی و بدنه دولت، برای فرونشاندن اعتراضات کارگران، بخشی از معوقات آنان را پرداخت می کرد. مدتی اعتراضات کارگران کم می شد، اما پس از مدتی دوباره اوج می گرفت. پرداخت حقوق کارگران در شرایطی صورت می گرفت که سهامدار عمده یا مالک کارخانه هایی مانند هپکو یا آذرآب صرفا برای آنکه اعتراضات کارگران را به اتمام برسانند، از دولت درخواست وام های کلان می کرد . با این بهانه که بخشی از این وام به حقوق معوقه کارگران پرداخت شود و بخشی دیگر از آن برای خرید تجهیزات و راه اندازی خط تولید در کارخانه هزینه شود. اما این دور باطل پس از چند ماه دوباره تکرار می شد. در این میان کارگران بودند که قربانی سوءمدیریت مالکان این ابرشرکت های تولیدی و سازمان خصوصی سازی می شدند.

اما اکنون و پس از گذشت چند سال از اعتراضات کارگران، آنان دریافته اند تا زمانی که تولید به کارخانه شان بازنشود، هر اقدامی برای بهبود وضعیت کارخانه، موقتی است و در نهایت منجر به کار و تولید و به تبع آن رونق چرخ اقتصاد کشور نمی شود.

حالا نوبت به کارگران آذرآب است که سهم خود را در بهبود روند رسیدگی به مسائل این ابرشرکت های تولیدی ادا کنند. دو هفته گذشته بود که اعتراضات کارگران آذرآب به اوج خود رسید. با بی توجهی مسئولان به حل مسائل کارگران، موج اعتراضات به سمت و سویی رفت که آنان به ناچار و برای جلب توجه مدیران استانی، ریل شمال به جنوب را مسدود کردند. با حضور سیدعلی آقایی، استاندار اراک و برخی دیگر از مسئولان این استان، کارگران ریل را باز کردند، اما در نهایت بیش از 40 نفر از کارگرانی که در این اعتراضات حضور داشتند، بازداشت شدند. هرچند خبر آزادی همه آن کارگران پس از دو هفته منتشر شد.

زخم های آذرآب در بازی سرمایه داران

آذرآب ابرشرکت هلدینگ ایرانی است که در زمینه احداث زیرساخت های صنعتی، ساخت پالایشگاه های گاز و نفت، مجتمع های پتروشیمی، سد، کارخانه های سیمان، نیرگاه های برق آبی، نیروگاه های گازی و هسته ای فعالیت می کند. همانطور که از عناوین فعالیتی این کارخانه پیداست، استراتژیک بودن آن به چشم می آید و معلوم می شود که این کارخانه می تواند در صنایعی تبدیلی نفتی و بسیاری صنایع مهم نقش آفرین باشد و قدرت مالی کشور را بهبود بخشد، اما این کارخانه به بخش خصوصی واگذار شد.

در بخشی از اصل 44 قانون اساسی به این نکته تأکید شده که صنایع دولتی ای به بخش خصوصی واگذار شوند که روندی زیان ده دارند، اما سوال اینجاست که چرا از حدود 15 سال پیش، سازمان خصوصی سازی دست روی کارخانه هایی می گذارد که سودده هستند. نمونه شاخص آن هم می توان هپکو و آذرآب را مثال زد. این مسائل از چشم کارگران دور نمی ماند و همین باعث شده اعتراضات خود را به سمت و سویی ببرند که تولید به کارخانه بازشود.

کارگران آذرآب چه می خواهند؟

محمدجواد دارا، فعال دانشجویی که با کارگران اراک ارتباط نزدیکی دارد، در مصاحبه با خبرنگار دانشگاه خبرنگاران در خصوص مطالبات کارگران آذرآب می گوید: کارگران آذرآب مطالبات خود را در 6 مساله تنظیم کرده اند.

دارا می گوید: اولین مساله برای کارگران مشخص تکلیف سهامدار کارخانه است. دومین مساله برکناری رئیس هیات مدیره و سوم مشخص مدیرعامل جدید است. مساله چهارم کارگران جذب سفارشات و ایجاد فضای کار و تولید در کارخانه و مساله پنجم آنان واگذار نشدن سهام آذرآب به شرکت کاوه مبدل است و در نهایت کارگران پرداخت حقوق و معوقات خود را مساله ششم معرفی کرده اند.

سهام آذرآب از سال 88 از سوی سازمان خصوصی سازی به مزایده گذاشته شد، اما روند واگذاری آن مدتی طول کشید تا اینکه برداران پرنا، به عنوان اولین سهامدار این شرکت برگزیده شدند.

فربیرز و ستار پرنا که حالا سهامدار آذرآب بودند و مدتی شرکت را گردانده بودند، در سال 96 از بانک کشاورزی وام دریافت می کنند و سند آذرآب را به بانک می دهند. اما به دلیل عدم بازپرداخت وام، بانک که سند را در اختیار دارد، آذرآب را مصادره می کند. حالا سهامدار عمده کارخانه، بانکی است که تخصصی در حوزه صنایع سنگین پتروشیمی ندارد!

ادامه شیرین کاری های سازمان خصوصی سازی

این فعال دانشجویی در این خصوص می گوید: از سال 96 هیات مدیره کارخانه را بانک کشاورزی مشخص می کند و همین باعث می شود که طی دو سال گذشته، آذرآب آورده ای نداشته باشد.

او توضیح می دهد: تولید کارخانه می خوابد و کارگران به جای ساخت تجهیزات نیروگاهی و دکل های نفتی، مشغول ساخت محصولات ساده و کوچکتر می شوند.

دارا می گوید: برخی از کارگران و تحلیل گران مالی معتقدند که بانک کشاورزی با این نیت وارد کارخانه آذرآب شده که بدهی خود را کسب کند و پس از آن خود را از آذرآب خارج کند، اما چند روز پیش از سوی بانک کشاورزی اعلام شد که می خواهند تا 2 ماه آینده کارخانه را سرپا کنند.

وی از این اظهاراتی که از سوی مدیران بانک کشاورزی مطرح شده ابراز نگرانی می کند و می گوید: وقتی در صورت های مالی کارخانه می بینیم که در 2 سال گذشته نتوانسته اند آورده ای داشته باشند، چطور می خواهند در 2 ماه آذرآب را سرپا کنند؟

این فعال دانشجویی با بیان اینکه قرار شده دوباره به کارخانه وام تزریق شود، ادامه می دهد: اما کارگران می گویند با وام، کارخانه بیشتر مقروض می شود، باید به جای آن کار و تولید را در شرکت رونق دهند و شرکت را روی غلتک بیندازند.

وی بیان می کند: آذرآب 1600 کارگر دارد و مطالبه آنان کارکردن و تولید است. آنها درآمد حاصل از تولید را می خواهند تا درآمدی که براساس وام و استقراض کسب می شود.

دارا می گوید: این روندی است که خصوصی سازی در چند سال گذشته ایجاد کرده. کارخانه را شخصی می خرد و آن را ورشکسته می کنند، محصولات و مواد اولیه و تجهیزات را می فروشند و چندبرابر بیشتر از پولی که بابت کارخانه داده اند، به جیب می زنند.

مطالباتی برای بازگرداندن تولید به آذرآب

وی به وضعیت بی رونق و انبار های خالی آذرآب اشاره می کند و می گوید: آذرآب اکنون در وضعتی است که نمی تواند مانند گذشته تولید داشته باشد و این شرایط را کارگران می گویند که برادران پرنا برای کارخانه ایجاد کرده اند.

این فعال دانشجویی به مطالبه دیگر کارگران اشاره می کند و می گوید: کارگران معتقدند که شرکت کاوه مبدل به دنبال رونق تولید در آذرآب باشد.

وی ادامه می دهد: در حقیقت کارگران نگران زدوبند های پشت پرده ای هستند که نشانه های آن را در چند سال اخیر در سطح استان دیده اند. آنان نگران این هستند که برخی مسئولان استانی با در کاوه مبدل منافعی دارند. این موضوع می تواند به آینده آذرآب لطمات جدی وارد کند.

حدود دو هفته پیش گروهی از کارگران آذرآب با همراهی شورای اسلامی کار این شرکت نامه ای به دو وزارتخانه صنعت و کار ارسال کردند و ضمن ابراز نگرانی از حضور کاوه مبدل در لیست خریداران آذرآب، خواستار حذف این شرکت از این لیست شده اند.

کارگران این موضوع را در تجمعات اعتراضی خود نیز اعلام کرده اند که با واگذاری آذرآب به کاوه مبدل مخالف هستند. آنان در همین تجمعات اعتراضی اعلام کرده اند که شرکت مپنا کار آذرآب را به دست بگیرد و در این صورت امیدوارند که آذرآب دوباره جان بگیرد.